چه مواد خوراکی و گیاهی در افزایش اشتهای کودکان موثر است؟

افزایش اشتها در کودکان به‌ویژه در سنین رشد از دغدغه‌های اصلی والدین است. برخی کودکان به دلایل مختلف، از جمله عوامل ژنتیکی، محیطی یا حتی مشکلات گوارشی، تمایلی به غذا خوردن نشان نمی‌دهند. تغییر در رژیم غذایی کودک،  استفاده از مواد خوراکی و گیاهان طبیعی می‌تواند به بهبود اشتهای کودک کمک کند و از کاهش وزن و مشکلات تغذیه‌ای پیشگیری کند. گیاهان و مواد خوراکی حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات طبیعی هستند که می‌توانند به تنظیم هورمون‌های اشتها و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کنند. در ادامه به روش‌های موثر در افزایش اشتهای کودکان می‌پردازیم.

تغییرات در رژیم غذایی کودکان

• وعده‌های کوچک و مکرر: ارائه وعده‌های غذایی کوچک اما در فواصل منظم می‌تواند اشتهای کودک را تحریک کند.
• تنوع در غذاها: استفاده از غذاهایی با طعم‌ها، بافت‌ها، و رنگ‌های جذاب می‌تواند به ایجاد علاقه در کودک برای غذا خوردن کمک کند.
• غذاهای غنی از انرژی و مواد مغذی: مصرف غذاهایی که انرژی و کالری بالایی دارند مانند آووکادو، کره بادام زمینی، یا روغن زیتون می‌توانند به رشد و تامین انرژی کودک کمک کنند.

درمان‌های شیمیایی و گیاهان مؤثر در درمان بی‌اشتهایی کودکان

1. سیپروهپتادین: (Cyproheptadine)  سیپروهپتادین یک آنتی‌هیستامین است که معمولاً برای افزایش اشتها در کودکان تجویز می‌شود. این دارو از طریق مهار سروتونین که نقش مهمی در سرکوب اشتها دارد، می‌تواند به افزایش میل غذایی کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف سیپروهپتادین می‌تواند به‌طور معناداری اشتهای کودکان را افزایش دهد و به بهبود وزن‌گیری کمک کند، به ویژه در کودکانی که به دلیل شرایط پزشکی اشتهای کمی دارند. مصرف سیپروهپتادین ممکن است عوارضی از جمله اختلالات کبدی، بروز توهم و مشکلات خلقی در کودک و اختلات قلبی عروقی  را به دنبال داشته باشد و به علت عوارض جانبی و محدودیت‌های مصرف توصیه نمی‌شود.
2. جنتیان (Gentian): جنتیان یک گیاه تلخ است که از دیرباز در طب سنتی برای تحریک اشتها و بهبود هضم استفاده می‌شود. این گیاه با تحریک گیرنده‌های چشایی و ترشح اسید معده به افزایش میل به غذا کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که عصاره‌ی جنتیان به‌ویژه در تحریک اشتهای افراد مبتلا به سوء‌تغذیه یا کاهش اشتها بسیار مؤثر است. جنتیان در دوزهای بالا ممکن است باعث تحریک معده یا ناراحتی‌های گوارشی شود. اضافه کردن مقدار کمی از عصاره‌ی جنتیان به غذا یا نوشیدنی کودک می‌تواند به افزایش میل غذایی کمک کند. در صورت استفاده طولانی‌مدت، بهتر است به دوز توصیه‌شده توجه شود تا از تحریک معده یا ناراحتی‌های گوارشی جلوگیری شود.
3. زنجبیل (Ginger) : زنجبیل یکی از گیاهان دارویی معروف است که به دلیل خواص تحریک‌کننده گوارش شناخته می‌شود. مصرف زنجبیل می‌تواند به کاهش حالت تهوع و تحریک اشتها کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که زنجبیل با افزایش ترشح آنزیم‌های گوارشی می‌تواند میل غذایی را افزایش دهد. افزودن زنجبیل به غذای کودک یا ترکیب آن با آبمیوه طبیعی می‌تواند مؤثر باشد. از آنجا که زنجبیل طعمی تند دارد، بهتر است در مقدار کمی مصرف شود.
4. شنبلیله (Fenugreek):عصاره شنبلیله به عنوان یک محرک طبیعی اشتها شناخته می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیبات موجود در شنبلیله می‌توانند با تحریک غدد ترشح‌کننده هورمون‌های گوارشی، به افزایش میل غذایی کمک کنند. همچنین شنبلیله دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند به بهبود سلامت عمومی کودک کمک کند. افزودن مقدار کمی از عصاره شنبلیله به غذا یا سوپ کودک می‌تواند مؤثر باشد. لازم است از دوز بالای این عصاره خودداری شود.
5. جلبک دریایی اسپیرولینا (Spirulina): اسپیرولینا یک منبع غنی از پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که می‌تواند به عنوان یک مکمل غذایی مؤثر برای کودکان مورد استفاده قرار گیرد. این جلبک دریایی به دلیل محتوای بالای آهن و دیگر مواد مغذی می‌تواند به رفع کم‌خونی و افزایش اشتها کمک کند. همچنین وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در اسپیرولینا می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک نماید. اضافه کردن این مکمل به شیر یا غذای کودک می‌تواند موجب افزایش انرژی و اشتهای او شود. مصرف اسپیرولینا باید به مقدار توصیه‌شده محدود شود تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
6. زردچوبه(Curcumin): زردچوبه حاوی ترکیب فعال کورکومین است که خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی دارد. این ترکیب می‌تواند به بهبود عملکرد گوارش کمک کرده و با کاهش التهابات روده‌ای، باعث افزایش اشتها شود. همچنین زردچوبه می‌تواند با تنظیم قند خون به کنترل اشتها کمک کند. افزودن مقدار کمی زردچوبه به غذاهای کودک مانند سوپ یا برنج می‌تواند مؤثر باشد. میزان مصرف زردچوبه,  نباید توصیه‌شده نباشد.
7. کاسنی(Chicory): کاسنی حاوی اینولین است که یک فیبر محلول محسوب می‌شود و می‌تواند به بهبود سلامت روده‌ها کمک کند. این ماده با افزایش تعداد باکتری‌های مفید در روده، عملکرد گوارش را تقویت کرده و ممکن است به افزایش اشتها نیز کمک کند. . افزودن این عصاره به نوشیدنی‌ها یا سوپ کودک ممکن است مؤثر باشد. از مصرف بیش از حد کاسنی خودداری شود، زیرا ممکن است سبب ناراحتی گوارشی شود.
8. علف چشمه (Watercress) : علف چشمه دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند به تسکین مشکلات گوارشی کمک کرده و باعث افزایش اشتها شود. این گیاه همچنین ممکن است با تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت کلی کودک را ارتقا دهد. افزودن این گیاه به سالاد یا سوپ کودک می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.
9. نعنا‍(Spearmint): نعنا به دلیل اثرات آرام‌بخش بر سیستم گوارش و بهبود هضم، می‌تواند در افزایش اشتها مؤثر باشد. این گیاه به کاهش ناراحتی‌های گوارشی مانند نفخ و سوءهاضمه کمک می‌کند که به نوبه خود اشتها را افزایش می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف نعنا می‌تواند به تسکین علائم گوارشی کمک کند و باعث افزایش میل به غذا شود. نعنا به دلیل اثرات آرامش‌بخش بر عضلات صاف دستگاه گوارش ممکن است در کاهش سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند. افزودن مقدار کمی نعنا به نوشیدنی‌ها یا ماست کودک می‌تواند مؤثر باشد.
10. بومادران(Yarrow): بومادران یک گیاه تلخ است که به بهبود هضم و افزایش ترشح شیره‌های گوارشی کمک می‌کند و به عنوان محرک اشتها در بسیاری از فرهنگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان داده‌اند که بومادران می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرده و به تحریک اشتها منجر شود. مصرف بومادران در دوزهای مناسب بی‌خطر است، اما مصرف زیاد آن ممکن است منجر به تحریک معده شود. اضافه کردن عصاره بومادران به نوشیدنی یا دمنوش می‌تواند راهی مؤثر برای مصرف این گیاه باشد.
11. گشنیز (Coriander): گشنیز به دلیل اثرات ضد التهابی و بهبود عملکرد کبد و دستگاه گوارش، می‌تواند به تحریک اشتها کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف گشنیز می‌تواند به بهبود گوارش و کاهش نفخ کمک کرده و در نتیجه میل به غذا را افزایش دهد. گشنیز در دوزهای مناسب معمولاً بی‌خطر است و می‌تواند به صورت تازه یا خشک مصرف شود. اضافه کردن گشنیز تازه یا خشک به غذای کودک می‌تواند مؤثر باشد.
12. بادرنجبویه(Lemon Balm): بادرنجبویه به عنوان یک آرام‌بخش طبیعی شناخته شده است که به بهبود علائم اضطراب و مشکلات گوارشی مانند نفخ و سوءهاضمه کمک می‌کند و در نتیجه می‌تواند به افزایش اشتها کمک کند. بادرنجبویه در تحقیقات نشان داده است که می‌تواند اثرات مثبتی بر کاهش تنش و بهبود عملکرد گوارشی داشته باشد. این گیاه برای بیشتر افراد بی‌خطر است اما در موارد خاص، ممکن است خواب‌آور باشد. دم‌نوش بادرنجبویه می‌تواند به عنوان یک گزینه مناسب مصرف شود.
13. دارچین(cinnamon): دارچین به بهبود هضم و تنظیم قند خون کمک می‌کند و از این طریق می‌تواند اشتها را افزایش دهد. این گیاه با تنظیم میزان گلوکز خون به جلوگیری از نوسانات انرژی و میل غذایی کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که دارچین به بهبود متابولیسم گلوکز و کنترل اشتها کمک می‌کند. مصرف دارچین باید در دوزهای مناسب باشد زیرا مصرف بیش از حد آن ممکن است به مشکلات گوارشی منجر شود. افزودن مقدار کمی دارچین به شیر  یا دسرهای کودک می‌تواند گزینه‌ای خوش‌طعم باشد.
14. زعفران (saffron): زعفران به بهبود خلق و افزایش اشتها کمک می‌کند و همچنین اثرات ضد افسردگی دارد. مطالعات نشان داده‌اند که زعفران به بهبود خلق و کاهش اضطراب کمک می‌کند که به نوبه خود می‌تواند منجر به افزایش اشتها شود. زعفران باید در مقادیر مناسب مصرف شود، زیرا مصرف زیاد آن ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. اضافه کردن مقدار کمی زعفران به غذا یا شیر کودک توصیه می‌شود.

مواد معدنی و ویتامین‌های موثر در درمان بی‌اشتهایی کودکان

1. ویتامین C: ویتامین C یکی از ویتامین‌های ضروری برای سلامت عمومی بدن است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد. مصرف کافی این ویتامین می‌تواند باعث کاهش ابتلا به بیماری‌ها شده و در نتیجه اشتهای کودک را افزایش دهد. افزودن میوه‌های غنی از ویتامین C به وعده‌های غذایی کودک، مانند پرتقال و توت‌فرنگی، می‌تواند راهی مناسب باشد.
2. ویتامین B12: ویتامین B12 برای تولید سلول‌های خونی ضروری است و کمبود آن می‌تواند منجر به کم‌خونی شود که خود یکی از علل بی‌اشتهایی محسوب می‌شود. تأمین این ویتامین از طریق منابع غذایی یا مکمل‌ها می‌تواند به افزایش انرژی کودک کمک کند. مصرف غذاهای حاوی ویتامین B12 مانند تخم‌مرغ و گوشت، به تقویت اشتها کمک می‌کند.
3. مس: مس یکی از مواد معدنی ضروری برای متابولیسم آهن است که نقش مهمی در تولید هموگلوبین دارد. کمبود مس ممکن است منجر به کم‌خونی شده و اشتهای کودک را تحت تأثیر قرار دهد. مصرف غذاهای حاوی مس مانند عدس و مغزها توصیه می‌شود تا به تأمین این ماده مهم کمک شود.
4. منگنز:منگنز نیز یک ماده معدنی ضروری برای فرآیندهای متابولیک بدن محسوب می‌شود که ممکن است بر روی اشتها تأثیر بگذارد. اضافه کردن سبزیجات برگ سبز و مغزها به رژیم غذایی کودک گزینه‌ای مناسب است.
5. آهن: آهن یکی از مواد معدنی ضروری برای سلامت عمومی بدن است و نقش کلیدی در تولید هموگلوبین دارد. کمبود آهن می‌تواند منجر به کم‌خونی شود که خود یکی از علل بی‌اشتهایی محسوب می‌شود. مصرف گوشت قرمز، اسفناج و عدس، که منابع خوبی از آهن هستند، توصیه می‌شود.
6. کلسیم: کلسیم یک ماده معدنی حیاتی برای سلامت استخوان‌ها و دندان‌هاست، اما همچنین نقش مهمی در عملکردهای دیگر بدن دارد. دریافت کافی کلسیم برای رشد سالم کودکان ضروری است. مصرف لبنیات غنی از کلسیم مانند شیر و پنیر، به تأمین این ماده کمک می‌کند.
7. منیزیم: منیزیم یکی دیگر از مواد معدنی مهم است که برای عملکرد صحیح سیستم عصبی و عضلانی ضروری است. کمبود منیزیم می‌تواند به اختلالات خواب، اضطراب و مشکلات گوارشی منجر شود که همه این عوامل ممکن است بر روی اشتها تأثیر بگذارند. افزودن مغزها و سبزیجات به رژیم غذایی کودک، می‌تواند به تأمین منیزیم کمک کند.
8. زینک: زینک یکی از مهم‌ترین مواد معدنی برای تنظیم اشتها است و کمبود آن می‌تواند به بی‌اشتهایی منجر شود. زینک به تنظیم هورمون‌های مربوط به گرسنگی و سیری کمک می‌کند. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های زینک در کودکان دچار کمبود این ماده می‌تواند به بهبود اشتها و افزایش وزن کمک کند. مصرف زینک در دوزهای بالا ممکن است باعث اختلال در جذب مس شود و باید تحت نظر پزشک انجام شود. مصرف غذاهای حاوی زینک مانند گوشت و دانه‌های کدو به افزایش اشتها کمک می‌کند.
9. ویتامین D: ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها و عملکرد سیستم ایمنی ضروری است. کمبود ویتامین D ممکن است با کاهش اشتها و انرژی در کودکان همراه باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل ویتامین D می‌تواند به بهبود اشتها، به ویژه در کودکانی که دچار کمبود این ویتامین هستند، کمک کند. مصرف بیش از حد ویتامین D می‌تواند منجر به مسمومیت شود، بنابراین باید طبق نیازهای روزانه توصیه شده مصرف شود. قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مصرف غذاهای غنی از ویتامین D مانند ماهی چرب، به تأمین این ویتامین کمک می‌کند.

شربت اشتهاآور اپونس شرکت آرام پیشداد ارس آزما حاوی عصاره‌های گیاهی مانند شنبلیله، اسپیرولینا، زردچوبه، زنجبیل، کاسنی و علف چشمه، همراه با تأمین مواد مغذی ضروری مانند ویتامین C، B12، مس و منگنز می‌تواند راهکار بسیار مؤثری برای درمان بی‌اشتهایی در کودکان باشد. این ترکیبات به دلیل خواص تغذیه‌ای و اثرات مثبت بر سیستم گوارش و اشتها، می‌توانند به بهبود وضعیت تغذیه‌ای کودکان کمک کنند . شرکت ارس با تولید شربت اشتهاآور اپونس، توانسته است ترکیبات گیاهی، معدنی و ویتامین های لازم برای درمان بی‌اشتهایی در کودکان را در یک محصول فراهم کرده است. این شربت با ترکیب عصاره‌های گیاهی مؤثر و مواد مغذی ضروری، به افزایش اشتها و بهبود سلامت عمومی کودکان کمک می‌کند.

روش‌های تشویقی

روش‌های تشویقی نیز می‌توانند بر اشتهای کودکان موثر باشند اما به مانند درمان‌های دیگر تاثیر کمتری دارند. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• تشویق غیرغذایی: استفاده از پاداش‌های غیرغذایی برای تشویق کودک به خوردن.
• ایجاد محیط مثبت هنگام غذا خوردن: ایجاد فضایی شاداب و بدون فشار برای غذا خوردن.

بی‌اشتهایی در کودکان یک مشکل جدی است که نیازمند توجه ویژه والدین و متخصصان است. با شناسایی علل این مشکل و اتخاذ راهکارهای مناسب، می‌توان به افزایش اشتها و سلامت کلی کودک کمک کرد. استفاده از خوراکی‌ها و گیاهان مؤثر نیز نقش مهمی در این فرآیند ایفا خواهد کرد. توجه به تغذیه سالم، ایجاد عادات غذایی مثبت، مشاوره پزشکی مناسب، و استفاده از گیاهان دارویی و داروهایی همچون شربت اشتهاآور اپونس راهکارهایی هستند که والدین باید مد نظر قرار دهند تا بتوانند سلامت فرزندان خود را تضمین کنند.
بی‌اشتهایی در کودکان یکی از اختلالات شایع تغذیه‌ای است که می‌تواند تأثیرات منفی بر رشد و سلامت کلی آن‌ها داشته باشد. این مشکل ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از جمله بیماری‌ها، استرس، یا عادات غذایی نادرست باشد. بی‌اشتهایی نه تنها می‌تواند باعث کمبود مواد مغذی شود، بلکه ممکن است بر روی روان و اعتماد به نفس کودک نیز تأثیر بگذارد. در برخی موارد، این وضعیت می‌تواند به تأخیر در رشد فیزیکی و ذهنی منجر شود و عوارض جدی‌تری را به همراه داشته باشد. بنابراین، شناسایی علل و راهکارهای افزایش اشتها در کودکان اهمیت ویژه‌ای دارد.والدین و مراقبان باید به دقت رفتارهای غذایی کودک را زیر نظر داشته باشند و در صورت مشاهده علائم بی‌اشتهایی، اقدامات لازم را انجام دهند. در ادامه به بررسی علل بی‌اشتهایی و عوارض آن خواهیم پرداخت.

بی‌اشتهایی در کودکان

بی‌اشتهایی به معنای کاهش غیرطبیعی میل کودک به غذا خوردن و اجتناب از هر نوع غذا است. این وضعیت ممکن است به صورت موقت یا مزمن باشد و در هر دو حالت نیاز به توجه و درمان دارد. اگر کودک شما به طور مداوم از خوردن غذا امتناع می‌کند، ممکن است این موضوع نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد.

علائم بی‌اشتهایی در کودکان

از علائم نشان دهنده بی اشتهایی در کودکان به چند مورد آن اشاره می‌کنیم:

• احساس افزایش وزن یا چاقی
• وسواس در مورد غذا خوردن
• کاهش قابل ملاحظه میزان غذای مصرفی با وجود لاغر بودن
• ترس از افزایش وزن
• فعالیت بیش از حد
• تحریک حلق به منظور بالا آوردن غذا
• مصرف زیاد مسهل
• انکار گرسنگی
• تغییر در وزن، مانند کاهش سرعت افزایش وزن یا کاهش وزن
• احساس یخ کردن دست‌ها و پاها
• تغییر در حرارت بدن
• ریزش مو یا رشد موهای ظریف در بدن
• غش یا احساس سبکی شدید در سر
• یبوست
• احساس خستگی و ضعف عضلات

تشخیص بی اشتهایی کودکان

تشخیص بر مبنای اطلاعاتی که از سوالات و معاینات بدست آمده است، صورت می‌گیرد. اقدامات تشخیصی دیگری که ممکن است از طرف پزشک درخواست شوند شامل:

• آزمایش خون برای کنترل تغییرات الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها و دیگر مواد مغذی مهم
• نوار قلب جهت بررسی فعالیت قلب
• آزمایش تراکم استخوان برای بررسی سلامت استخوان

علت بی‌اشتهایی در کودکان

بیماری‌ها و عفونت‌ها: بیماری‌های حاد و مزمن می‌توانند منجر به کاهش اشتها در کودکان شوند. عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی که بر سیستم‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارند، می‌توانند باعث کاهش اشتها شوند. برای مثال:

• عفونت‌های دستگاه تنفسی: مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا که به دلیل التهاب و تولید مخاط ممکن است اشتها را کاهش دهند.
• مشکلات گوارشی: مانند ریفلاکس معده-مری (GERD)، سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)، یا یبوست مزمن که می‌توانند باعث احساس ناراحتی و کاهش میل غذایی شوند.
• بیماری‌های مزمن: مانند بیماری‌های قلبی، کلیوی، و کبدی می‌توانند موجب خستگی و کاهش اشتها شوند.

دندان درآوردن: کودکان در زمان دندان درآوردن ممکن است به دلیل درد و ناراحتی در لثه‌ها تمایلی به خوردن غذا نداشته باشند. این وضعیت معمولاً موقتی است و با تسکین درد ناشی از دندان درآوردن، اشتها بهبود می‌یابد.
کم‌خونی: یکی از دلایل شایع بی‌اشتهایی در کودکان، کمبود آهن است که می‌تواند باعث بروز کم‌خونی شود. کم‌خونی، علاوه بر ایجاد خستگی و ضعف عمومی، می‌تواند به طور مستقیم اشتهای کودک را کاهش دهد. سایر کمبودهای تغذیه‌ای مانند ویتامین B12، اسید فولیک،  منگنز و منیزیم نیز ممکن است بر اشتها تأثیرگذار باشند.
استرس و اضطراب: عوامل روانی مانند استرس، اضطراب، یا تغییرات مهم در زندگی کودک (مانند ورود به مهدکودک، تولد خواهر یا برادر جدید، یا تغییرات خانوادگی) می‌توانند منجر به تغییرات در رفتار غذایی شوند. در کودکان حساس، استرس می‌تواند باعث کاهش میل به غذا شود.
تغذیه نامناسب و عادات غذایی: ارائه غذاهای غیرمغذی یا عدم تنوع در رژیم غذایی کودک می‌تواند منجر به بی‌اشتهایی شود. همچنین مصرف مکرر غذاهای پرکالری و بی‌ارزش مانند نوشیدنی‌های شیرین یا تنقلات فرآوری‌شده ممکن است جایگزین وعده‌های غذایی اصلی شوند و باعث کاهش اشتها به غذاهای مفید گردد.

عوارض بی‌اشتهایی در کودکان

بی‌اشتهایی در کودکان می‌تواند منجر به عوارض جدی زیر شود:
-اختلالات رشد: بی‌اشتهایی و عدم دریافت مواد مغذی کافی می‌تواند منجر به تأخیر در رشد فیزیکی و شناختی کودک شود. نقص در رشد طولی و وزن‌گیری ناکافی می‌توانند از اولین نشانه‌های بی‌اشتهایی مزمن باشند.
-سوءتغذیه: کودکان مبتلا به سوءتغذیه ممکن است به دلیل کمبود پروتئین، ویتامین‌ها، و مواد معدنی با مشکلات جدی سلامتی روبرو شوند. سوءتغذیه ناشی از پروتئین-انرژی (PEM)  یکی از مشکلات جدی است که می‌تواند به عواقب طولانی‌مدت مانند ضعف سیستم ایمنی، افزایش خطر عفونت‌ها، و تأخیر در رشد منجر شود.
–اختلالات استخوانی: کمبود کلسیم و ویتامین D که اغلب در کودکان بی‌اشتها مشاهده می‌شود، می‌تواند باعث ضعف استخوان‌ها و افزایش خطر ابتلا به راشیتیسم یا پوکی استخوان در آینده شود.
–مشکلات قلبی-عروقی: سوءتغذیه شدید می‌تواند باعث تضعیف عملکرد قلب و کاهش ظرفیت بدن برای پمپاژ خون شود. در موارد شدید، نارسایی قلبی نیز ممکن است رخ دهد.

منابع