انتقال ویروسHPV

انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از چه طریقی صورت می‌گیرد؟

عفونت HPV چیست؟

ویروس‌ پاپیلومای انسانی (HPV) متعلق به خانواده‌ای از ویروس‌ها به نام پاپیلوماویریده (Papillomaviridae) است. بیش از 100 نوع مختلف از ویروس‌های HPV تاکنون شناخته شده که برخی از آن‌ها می‌توانند باعث بروز مشکلاتی از جمله انواع زگیل‌های پوستی، تناسلی و انواعی از سرطان‌ها در زنان و مردان شوند.

HPV چگونه به افراد دیگر منتقل می‌شود؟

بسیاری از انواع HPV باعث ایجاد زگیل‌ بر روی پوست ناحیه دهان، گلو یا ناحیه تناسلی می‌شوند که انتقالHPV به دیگران را آسان می‌کند. طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا در سال 2018 حدود 43 میلیون مورد مبتلا به عفونت HPV وجود داشته است.

HPV ویروسی با شیوع بالا و واگیردار است که فرد می‌تواند به صورت ناخواسته از طریق تماس مستقیم پوست و غشاهای مخاطی یا از طریق تماس غیرمستقیم مانند باشگاه‌های ورزشی، استخر، دستشویی‌های عمومی و… ویروس را به فرد دیگر منتقل کند. این امکان وجود دارد که فرد تا مدت‌ها بعد متوجه نشود که به ویروس HPV مبتلا شده و علامت ظاهری و زگیل نداشته باشد.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع ترین عفونت‌های منتقله از راه ارتباط جنسی است که از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فردی که این به این ویروس مبتلا است، به فرد مقابل سرایت می‌کند. کسی که به ویروس HPV مبتلا باشد می‌تواند عفونت را به فرد مقابل منتقل کند حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشد و علائم سال‌ها بعد ایجاد شوند.

این ویروس می‌تواند تا مدت‌ها علائمی از خود نشان ندهد و به افراد زیادی منتقل شود. همچنین این بیماری می‌تواند تبعات خطرناکی همچون سرطان به دنبال داشته باشد. از این رو درمان آن بسیار حائز اهمیت است.

آیا HPV باعث سرطان می‌شود؟

ویروس HPV به خودی خود سرطان‌زا نیست، اما می‌تواند تغییراتی در بدن ایجاد کند که منجر به سرطان شود (سرطان دهانه رحم). عفونت‌های HPV می‌توانند باعث رشد انواع خاصی از سرطان از جمله سرطان دهانه رحم در زنان، سرطان آلت تناسلی در مردان، سرطان مقعد، دهان و حلق شوند.

اگر متوجه وجود زگیل یا هرگونه حالت غیرعادی مانند رشد غیرعادی و توده در ناحیه آلت تناسلی، کیسه بیضه، مقعد، دهان، یا گلو شدید بهتر است سریعا به پزشک خود مراجعه کنید.

راه‌های انتقال ویروس HPV به دیگران چیست؟

HPV‌ها ویروس‌هایی بسیار پایدار، مقاوم در برابر گرما و خشک شدن هستند.

• انتقال افقی

انتقال افقی HPV شامل انتقال از انگشتان، دهان، تماس پوستی (غیر از جنسی) است. پخش شدن ویروس به سایر قسمت‌های بدن یک فرد نیز در مطالعات به عنوان یک مسیر انتقال بالقوه HPV توصیف شده است.

این ویروس‌ها می‌توانند روزها روی سطوح، لباس‌ خصوصا لباس زیر، تجهیزات معاینه پزشکی زنان زنده بمانند. در بیمارستان پروب‌های سونوگرافی واژینال باید با کاور یا کاندوم محافظت شوند تا به عنوان یک مانع فیزیکی در برابر انتشار آلودگی عمل کنند. همچنین امکان انتقال از طریق انگشتان آلوده در صورت عدم رعایت بهداشت وجود دارد. مطالعات حضور ویروس HPV در زیر ناخن افراد مبتلا به زگیل تناسلی و در لباس زیر آن‌ها را نشان داده است.

• انتقال عمودی

انتقال ویروس HPV از مادر به جنین یکی دیگر از راه‌های انتقال HPV است. HPV نوع 16 در زنان باردار و همچنین در نوزادان شایع‌ترین نوع است.  احتمال انتشار عفونت HPV به جنین در دوران بارداری از طریق مایع آمنیوتیک، جفت یا از طریق تماس با مخاط تناسلی مادر در هنگام زایمان طبیعی وجود دارد.

داده‌ها نشان می‌دهند که هرچه بار ویروسی مادر بالاتر باشد، توانایی انتقال آن به جنین نیز بالاتر خواهد بود.

آیا امکان انتقال ویروس از طریق آب‌های آلوده نیز وجود دارد؟

تاکنون انتقال HPV از طریق آب هرگز ثابت نشده است. اما مواردی از DNA ویروس HPV در زیستگاه‌های آبی شناسایی شده است.

مطالعه‌ای در ایالات متحده در مورد انواع ویروس‌های موجود در فاضلاب تصفیه نشده برای اولین بار انواعی از ویروس HPV را در نمونه‌های آب فاضلاب کشف کرد که ممکن است در نتیجه جدا شدن و کنده شدن تکه‌های پوست و غشاهای مخاطی باشد، اما می‌تواند به دلیل آلودگی ادرار یا مدفوع نیز باشد.

چگونه می‌توان از ابتلا به ویروس و عواقب آن پیشگیری کرد؟

• واکسن: واکسن HPV ایمن و موثر است. زدن واکسن در گروه‌های سنی توصیه شده، می‌تواند از ابتلا به HPV جلوگیری کند(پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی با واکسن).
• غربالگری سرطان دهانه رحم: غربالگری سرطان دهانه رحم زنان 21 تا 65 سال می‌تواند از سرطان دهانه رحم جلوگیری کند ( پاپ اسمیر).
• اگر از نظر جنسی فعال هستید: از کاندوم استفاده کنید. استفاده درست از کاندوم می‌تواند شانس ابتلا به HPV را کاهش دهد. اما HPV همچنان می‌تواند از مناطقی که کاندوم پوشش نمی‌دهد، منتقل شود. بنابراین، کاندوم ممکن است فرد را به طور کامل از ابتلا به HPV محافظت نکند.

با توجه به پیامدهای بیماری زگیل از جمله سرطان‌های عنوان شده، در صورت ابتلا به این بیماری می‌بایست سریعا به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم انجام شود ( درمان زگیل). با توجه به اینکه درمان‌های حال حاضر عوارض داشته و احتمال بازگشت زگیل در آن‌ها نیز وجود دارد، تلاش برای پیدا کردن روش درمانی کم عارضه تر با اثربخشی بالا همچنان حائز اهمیت است.

منابع:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7579832/#!po=42.3077

https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-and-men.htm

https://www.cdc.gov/.